Sahibi olduğunuz ya da miras kalan gayrimenkullerinizin yetkisi olmayan kişiler tarafından işgal edilmesi haksız işgal durumudur ve hayatın olağan akışı içerisinde böyle durum oldukça sık karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda haksız işgale karşı herhangi bir ihtar yapılmasına gerek olmaksızın Sulh Hukuk Mahkemesinde tahliye davası açmaktır. Bilindiği üzere dava açmak her zaman kesin çözüm getiriyor olsa da bazı zamanlarda davalar uzun sürmektedir ve hızlıca alınmak istenen önlem alınamamaktadır.
Böyle durumlarda 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanun uyarınca sahibinin izin ve rızası dışında taşınmazı kullanan, zorla işgal eden veya taşınmaz üzerinde değişiklikler yapan kişilere karşı idareden tecavüzün önlenmesine karar verilmesi talep edilebilmektedir.
Bir taşınmazın bu şekilde işgal edilmesi durumunda, taşınmaza yapılan bu müdahalenin yapıldığının öğrenilmesinden itibaren 60 gün içerisinde yetkili idari makama başvurulabilir. Ancak yetkili makama başvuru müdahalenin gerçekleşmesinden itibaren 1 yıl geçtikten sonra yapılamamaktadır. Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun Uygulama Şekli ve Esaslarına Dair Yönetmeliği’nin 16.maddesinde yetkili idari makamlar şu şekilde belirlenmiştir;
“Taşınmaz malın merkez ilçesi sınırları içinde bulunması halinde vali veya görevlendireceği vali yardımcısı, ilçelerde bulunması halinde ise kaymakamlar tecavüz veya müdahalenin önlenmesine karar vermeye yetkilidirler. Vali, bu yetkisini vali yardımcılarından ancak birine devredebilir. Valinin bu konuda vali yardımcısına yetki vermesi, gerek gördüğünde bizzat karar vermesine engel değildir. Valinin yetkisini devretmesi halinde durum vali yardımcıları arasında yapılacak görev bölümünde belirtilir.”
Dolayısıyla başvurulacak idari makam, taşınmazın bulunduğu yer merkez ilçe sınırları içerisindeyse valiliğe, diğer ilçelerde ise kaymakamlığa sunulan bir dilekçe ile gerçekleşmektedir. İş bu dilekçe ile başvuranın taşınmazın zilyedi olduğunu, taşınmaza yapılan işgalin haksız olduğunu, işgalin izinsiz olduğu ispatlanması gerekmektedir.
Hangi taşınmazların idari yol ile tahliye edilebileceği ise Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun Uygulama Şekli ve Esaslarına Dair Yönetmelik’in “kanunun uygulama alanı” başlıklı 3. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;
- Gerçek veya tüzel kişilerin zilyetliğindeki taşınmazlar,
- Kamu İdareleri, Kamu Kurum ve Kuruluşları veya bunlar tarafından idare olunan taşınmazlar,
- Devlete ait veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan sahipsiz yerler,
- Menfaati umuma ait olan taşınmazlar hakkında idari yol ile taşınmazın tahliyesine karar verilebilecektir.
Dilekçe ile taşınmazın tahliyesini isteyebilecek olan yetkili kişi ilgili taşınmazın zilyedi veyahut onun yasal temsilcisidir. Zilyet birden fazla ise içlerinden birinin başvurması yeterlidir.
Karar vermeye yetkili olan kişiler ve görevlendirilmiş olan memurlar taşınmazın bulunduğu yerde yerinde inceleme ve soruşturma yapar. Görevlendirilmiş memur, tarafların şahitlerini dinler, gerek görülmesi halinde tarafsız kişiler, muhtar, ihtiyar heyeti, kamu kurumu yetkilileri dinlenebilir. İnceleme ve soruşturma en geç 15 gün içinde karara bağlanır. İdari başvuru sonucunda verilen kararın hukuka aykırı bulunması halinde, idari yargı yoluna başvuru yapılabilir.
İnceleme ve soruşturma sonucunda taşınmazı haksız işgal eden kişinin idarece de haksız olarak taşınmazda bulunduğu tespit edilmiş ise, verilmiş olan kararın gereği için bir infaz memuru görevlendirilir. İnfaz memuru dosyanın kendisine tevdiinden itibaren 5 gün içerisinde tecavüzü önlemek ve haksız işgal eden kişi taşınmazdan çıkartarak, taşınmazı zilyede teslim eder.
Taşınmazdan ayrılmasına karar verilen kişi, aynı taşınmaz mala ikinci kez tecavüz edip haksız işgal durumu yaratması halinde 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına çarptırılır.
İlgili başvurularda en önemli husus iseidari taşınmaz hakkında açılmış bir dava veya taşınmaz üzerinde ihtiyati tedbir kararı bulunması halinde başvuru değerlendirilmeyecektir.
İdari yoldan haksız işgal eden kişinin taşınmazdan tahliyesi başvurusunad gerekli belgeler şunlardır;
- Başvuru dilekçesi
- Gayrimenküle ait tapu örneği
- Memur harcırah makbuzları (başvrulacak merciin veznesine ödenmesi gerekmektedir.)
