I. KISA TANIM

Milletlerarası özel öğretim kurumları, yalnız yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebilecekleri özel öğretim kurumlarıdır.

Milletlerarası Okullarda öğretime başlayabilmek için kurum açma izni alınması zorunludur. İzin başvuruları ilgili millî eğitim müdürlüğüne yapılır. Valilikçe açılması uygun görülen okullara ilişkin başvurular ise kurum açma izni verilmek üzere Bakanlığa gönderilir.

Kurum açma izni verilmesi, binanın kullanılış amaçlarına ve Bakanlıkça belirlenen standartlara uygun ve yeterli bulunmasıyla 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları kanununda yer alan şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.

Normal şartlarda Milletlerarası okullar hariç ilkokul, ortaokul, lise ve özel eğitim okulları için 1 Eylül tarihinden sonra verilen kurum açma izinleri, ertesi eğitim-öğretim yılından itibaren geçerlidir. Bununla birlikte Milletlerarası okullar müfredatlarına uygun olarak kurum açma izni verildikten sonra öğretim faaliyetlerini derhal başlatabilirler.

II. KİMLER MİLLETLERARASI OKUL KURABİLİR

Öğretim kurumunun ortakları arasında yabancı uyruklu ortakların ve ortaklar arasında tüzel kişiler varsa o tüzel kişilerin de ortakları arasında yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişi/kişiler bulunduğunun inceleme / soruşturma / denetleme sonucunda tespiti halinde Kanunun 3 üncü maddesinde belirtilen miktarda idari para cezası, kurum açma iznini vermeye yetkili makam tarafından verilir. Bu yasak 5580 sayılı kanunun 5. Maddesinde düzenlenen milletlerarası özel öğretim kurumlarını kapsamaz. Dolayısıyla yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin kurabileceği özel öğretim kurumları milletlerarası okullar, yabancı okulları ve azınlık okullarından ibarettir.

Yalnız yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebilecekleri yükseköğretim dışındaki milletlerarası özel öğretim kurumu; yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişiler tarafından veya Türk vatandaşlarıyla ortaklık yolu ile 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu çerçevesinde Cumhurbaşkanının izniyle açılabilir Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler de kendi adlarına aynı amaçla milletlerarası mahiyette özel öğretim kurumu açabilir.

Kurum açmak isteyen tüzel kişilerin ana sözleşmelerinde veya kuruluş senetlerinde özel öğretim kurumu açılacağının, açılacak öğretim kurumunun mahiyeti ve kapsamının açık bir şekilde belirtilmiş olması gerekmektedir. Elbette Milletlerarası okul kurmak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin 5580 sayılı kanunun 4. maddesinde sayılan şartları taşıyor olması gerekmektedir. Buna göre;

Özel öğretim kurumlarının gerçek kişi kurucularında, tüzel kişi kurucularının yönetim organlarında, kurucu temsilcilerinde ve personelinde; 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde  belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezası ya da affa uğramış olsa bile Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, millî savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ve 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında işlenen suçlardan ceza almamış olması veya haklarında bu suçlardan dolayı kovuşturma bulunmaması, terör örgütlerine ya da Millî Güvenlik Kurulunca Devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti ya da iltisakı yahut bunlarla irtibatı olmaması şartı aranır.

III. KİMLER KURUCU TEMSİLCİ OLABİLİR?

Tüzel kişileri temsilen “açma”, “kapama” ve “devretme” yetkilerini haiz bir kurucu temsilci atanması gerekmektedir. Kurucu temsilci Tüzel kişinin yönetim organı tarafından alınacak bir karar ile atanabilir. Kurucu temsilcinin Türkiye’de ikamet etmesi zorunludur. Yasal mevzuat çerçevesinde kurucu temsilcinin yabancı olması açısından bir engel yoktur ancak başvuru sürecini takip edebilmesi için Türkiye’de şirket adına işlemleri takip etmeye yetkili olduğunu gösterir ikamet iznine sahip olması gerekmektedir. Pratikte bu nedenle Türkiye’de ikamet izni ile ilgili problem yaşanmaması adına kurucu temsilci olarak Türk Vatandaşı atanmaktadır.

IV. HANGİ MÜFREDAT UYGULANIR?

Milletlerarası okulların muhakkak yabancı bir ülkenin müfredatını kullanmaları gerekmektedir. Müfredatı uygulanacak ülkenin eğitimden sorumlu biriminden Milletlerarası Okulu kurmak isteyen şirket adına düzenlenmiş bir izin belgesi alınması gerekmektedir. Bu programın Türkiye’de denkliğinin bulunması gerekmektedir.

V. BAŞVURU NASIL YAPILIR?

Başvuru atanan kurucu temsilcinin İl/İlçe milli eğitim müdürlüğüne tam ve eksiksiz olarak hazırlanmış başvuru dosyasını vermesi ile olur. Asıl evrakların bulunduğu başvuru dosyasının yanı sıra, iki tane de fotokopi dosya oluşturulur bunlardan bir tanesi Milli Eğitim Bakanlığının arşivinde bir tanesi de başvuru yapan kurumda muhafaza edilir. Tam ve eksiksiz bir başvuru dosyasının içinde aşağıdaki evraklar bulunmalıdır;

1- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan kişilerin aynı fıkrada belirtilen şartları haiz olduğuna ilişkin yazılı beyanı.
2- Kurucu tüzel kişi ise kuruluş amaçları içinde özel öğretim kurumu işletmeciliği yapılacağına ilişkin ifade ile ortakların ve ortaklar arasında tüzel kişiler varsa o tüzel kişilerin de uyruğunun yer aldığı ve tüzel kişinin niteliğine göre Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmış ana sözleşme, tüzük ya da vakıf senedinin ve varsa değişikliklerinin örneği.
3- Kurucu tüzel kişi ise kurucu temsilcisinin; kurumu açma, kapatma, devretme ve benzeri işlemleri yürütme yetkisine sahip olduğunun da belirtildiği genel kurul veya yönetim kurulu kararının millî eğitim müdürlüğünce onaylı örneği.
4- Binanın sağlam ve dayanıklı olduğuna ilişkin teknik rapor ve ekler ile teknik raporu düzenleyen inşaat mühendisinin geçerliliği devam eden SİM ve İTB belgeleri.
5- Binanın ve çevresinin sağlık yönünden uygun olduğuna ilişkin il veya ilçe ilgili sağlık birimince düzenlenen rapor.
6- Binada yangına karşı ilgili mevzuatına göre gerekli önlemlerin alındığına ilişkin itfaiye müdürlüğünce düzenlenen rapor.
7- Binanın kurum açılacak kat veya katları için ayrı ayrı, okul ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi olarak kullanılacak binaların ayrıca bahçeleri için de 35×50 cm veya A3 ebadında kâğıtlara çizilmiş yerleşim planı, binanın dış cepheleri ile bahçesini gösteren fotoğrafları ve bunların kayıtlı olduğu CD.
8- Resmi okullardan farklı uygulama yapmak isteyen özel okullar için Bakanlıkça onaylanmak üzere hazırlanan kurum yönetmelik taslağı ve CD’si.
9- Resmi okullardan farklı uygulama yapmak istemeyen özel okullar için resmî benzeri okulların tabi olduğu yönetmeliği uygulayacağına dair yazılı beyanı.
10- Resmî veya özel okullarda benzeri olmayan öğretim programı ve/veya haftalık ders çizelgesi uygulayacak kurumlar için Bakanlıkça onaylanmak üzere öğretim programı ve/veya haftalık ders çizelgesinin taşınabilir elektronik kaydı.
11- Resmî veya özel okullarda benzeri bulunan öğretim programı ve/veya haftalık ders çizelgesini uygulayacak kurumlar için bu yönde yazılı beyan.
12- Okullar dışındaki kurumların uygulayacakları öğretim programının onaylandığı Talim ve Terbiye Kurulu kararının tarih ve sayısı.
13- Yönetici çalışma izin teklifi ve kurum öğretime başlamadan önce nitelikleri de belirtilen gerekli tüm personele ilişkin çalışma izin tekliflerinin yapılacağına dair yazılı beyan.
14- Özel mesleki ve teknik Anadolu lisesi sağlık hizmetleri alanı açacakların her bölüm için bir asıl görevli aylık ücretli alan/dal dersleri öğretmeninin çalışma izin teklifleri.
15- Özel mesleki ve teknik Anadolu lisesi sağlık hizmetleri alanı açacakların, hastane/hastanelerle yapacakları ve il sağlık müdürlüğünce onaylı protokol.
16- Kurum binası kurucuya ait ise bina tapu senedinin millî eğitim müdürlüğünce onaylı örneği; kurum binası kiralık ise binanın tapu senedi örneği ile başvuru tarihi itibariyle okullarda öğretim süresi kadar, diğer kurumlarda en az bir yıllık kira sözleşmesi aslı veya millî eğitim müdürlüğünce onaylı örneği.
17- Tapu kütüğünde konut olarak kayıtlı bir ana taşınmazın bağımsız bölümlerinde açılacak anaokullarının bahçe kullanımı için kat maliklerinin oy birliği ile verecekleri muvafakat belgesi. (Belgede muvafakat veren kat sahibi veya vekillerinin ayrı ayrı muvafakatlerine ilişkin imzaları ile binanın kaç daireli olduğu ve imzaların kat sahibi veya vekillerine ait olduğuna ilişkin apartman yöneticisinin imzası bulunur.)
18- Kurum binasının yapı kullanım izin belgesi.
19- Denizcilik kursu ve havacılık kursu gibi özellik arz eden kurumlar için ilgili bakanlıkların uygun görüş yazısı.
20- Yabancı uyruklular tarafından veya Türk vatandaşlarıyla ortaklık yolu ile açılacak milletlerarası özel öğretim kurumları için Cumhurbaşkanı Kararı.
21- Milletlerarası özel öğretim kurumları için, uygulayacakları programın denkliğinin kabul edildiğine dair Dışişleri Bakanlığından tasdikli, izin veren ülkenin eğitiminden sorumlu birimi tarafından düzenlenen belge.
22- 492 sayılı Harçlar Kanunu gereği ruhsatları harca tâbi kurum açacaklar için harç yatırıldığına dair onaylı belge.
23- Organize sanayi bölgesi içinde veya dışında özel meslekî ve teknik Anadolu lisesi açacakların, öğrencilerinin beceri eğitimi/staj çalışması/yaz uygulamalarını yapabilecekleri; okul ile aynı il sınırları içerisinde ve destek verilmesi kararlaştırılan alanlarda/dallarda faaliyette bulunan orta veyahut büyük ölçekli işletme/işletmelerle yapacakları en az 10 yıl süreli protokol.
24- Organize sanayi bölgesi içerisinde organize sanayi bölgesi tüzel kişiliği haricindeki kişiler tarafından açılacak özel öğretim kurumları için ilgili organize sanayi bölgesi yönetim kurulu başkanlığından alınacak uygunluk görüş yazısı.
25- Açılacak okulun Bakanlık Coğrafi Bilgi Sistemine (MEBCBS) eklenmek üzere; Genel Müdürlükçe belirlenerek internet sayfasında yayımlanan formatta bina, duvar, bahçe ve benzeri detayların yer aldığı ölçüm kroki verisi.
26- Özel öğretim kursları, sosyal etkinlik merkezleri, motorlu taşıt sürücüleri kursları ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri için kurucu gerçek kişi ise kurucunun, tüzel kişi ise kurucu temsilcisinin öğrenim belgesi veya hizmet cetveli.
27- Gerçek kişilerde kurucu, tüzel kişilerde kurucu temsilcisinin vesikalık fotoğrafı.
28- Vergi levhasının fotokopisi.

VI. BAŞVURU SONRASI

Başvuru dilekçesi verildikten sonra kurucu temsilciye başvuruyu takip etmesi için bir başvuru numarası verilir. Bakanlık tarafından dosyanın ve kurumun uygunluğunun kontrol edilmesi için müfettiş atanır. Bakanlık tarafından kurum açma izninin ne zaman verileceği birçok açıdan değişkenlik göstermektedir. Cumhurbaşkanlığı tarafından düzenlenecek izin için öncelikle tarafların geçmiş araştırmaları yapılmaktadır. Bu araştırma yabancılar söz konusu olduğunda daha uzun sürmektedir. Bir diğer husus ise; okulda uygulanacak müfredatın talim ve terbiye kurulu tarafından onaylanmış olmasıdır. Şayet uygulanacak program daha önceden bu kontrolden geçerek onaylanmamışsa, bu da kurum açma izninin düzenlenmesini etkileyecektir.