Finansal Kiralama likidite ihtiyacının öz kaynaklardan veya banka kredisi ile karşılanması yerine, daha az likidite harcanması suretiyle ve bu temin edilecek olan yatırım borcunun uzun vadede ödenebildiği alternatif bir finansman tekniğidir.

Finansal kiralama bu yönüyle özellikle orta ölçekli firmalar için önemli bir finansman kaynağı oluşturmaktadır.

Finansal Kiralama Sözleşmesi kiralanan bir malın, ekonomik her türlü faydanın sağlaması amacı ile kiracıya devredildiği bir sözleşme türüdür. Finansman sağlama amacına yönelik her türlü mal sözleşmeye konu edilebilir. Ancak bilgisayar yazılımlarının çoğaltılmış nüshaları hariç olmak üzere patent gibi fikrî ve sınai haklar bu sözleşmeye konu olamaz.

Sözleşme konusu malın mülkiyeti 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu (“FFFK”) uyarınca kiralayana ait olacaktır. Bu durum finansal kiralamayı normal kiradan ayırt eden önemli bir noktadır. Eğer ki kiralayan malın mülkiyetine sahip olmaz ise işbu kanun anlamında kiralayan konumunda olamaz ve sözleşme kanun hükümlerine tabi bir finansal kiralama sözleşmesi olarak değerlendiremez. Bunun yanında taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir.

Finansal kiralama bedeli ve ödeme dönemleri taraflarca belirlenir. Sözleşmede açıkça belirtilmek kaydıyla sözleşme konusu mal henüz imal edilmemiş veya kiracıya teslim edilmemiş olsa dahi, sözleşme tarihinden başlamak üzere kira bedelleri tahsil edilebilir. Sözleşmede aksi belirtilmediği takdirde, sözleşme konusu malın sözleşme tarihinden itibaren iki yıl içinde kiracıya teslim edilmesi zorunludur.

Finansal Kiralama Sözleşmesine konu olan her mal kendi siciline şerh ve tescil edilir, sicile bağlı olmayan mallar ise Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Birliği’ne bildirilerek buraya tescil edilmektedir. Tescil veya şerhten sonra, üçüncü kişilerin finansal kiralama konusu mal üzerindeki ayni hak iktisapları kiralayana karşı ileri sürülemez.

Kiracı, kiracılık sıfatını veya sözleşmeden doğan hak veya yükümlülüklerini, kiralayandan yazılı izin almak kaydıyla devredebilir. Bu devir nedeniyle finansal kiralama sözleşmesinde yapılan kiracı değişikliği tescil edilir veya şerh olunur. Konut finansmanı kapsamında yapılan finansal kiralama işlemlerinde ise kiracı, kiralayana bilgi vermek, diğer finansal kiralama işlemlerinde ise sözleşmede hüküm bulunmak kaydıyla finansal kiralama konusu malın zilyetliğini bir başkasına devredebilir.

Sözleşmede aksi öngörülmemişse kiralayan, malın mülkiyetini bir üçüncü kişiye devredemez. Sözleşmede bu yetkinin tanınması hâlinde ise devir, ancak başka bir kiralayana yapılabilir. Devralan, ilk kiracı ile kiralayan arasındaki sözleşme hükümlerine uymak zorundadır.

 

FFFK uyarınca kiralanan malın sigorta ettirilmesi zorunlu hale gelmiştir ve malı hangi tarafın sigortalayacağı hususu sözleşmede belirlenmelidir.

Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz.

Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.