Yaş düzeltme davaları, nüfusta görünen yaşı değiştirmek, mahkeme kanalıyla yaş küçültmek ya da yaş büyütmek için açılan davalardır.
Yaş büyütme davası, kanunlara göre yalnızca bir kez açılabilmektedir. Kişi Genel Yazım suretiyle nüfusa kaydedilmiş ise 18 yaşını bitirdikten veya ilk nüfus cüzdanını aldığı tarihten itibaren 6 ay içerisinde yaş düzeltme davası açılabilir. Bu süre hak düşürücü süredir. Süre bittikten sonra açılacak olan davalar usulen reddedilmektedir.
Yaş düzeltme davası açılırken dikkat edilmesi gereken bazı hususları belirtmek gerekirse;
- Yaş düzeltme davaları kişinin yerleşim yeri Asliye Hukuk mahkemesinde açılır.
- Yaş düzeltme davasını kişi reşit ise kendisi, reşit değilse, velisi veya vasisi açar.
- Yaşı düzeltilecek olan kişinin dış görünüşü, nüfusta yazılı olan yaşa uygun olmamalıdır.
- Kişi yaşını büyütmek istiyorsa, büyütmek istediği yaşta olan kardeşi olmamalıdır.
- Kişi yaşını küçültmek istiyorsa, Nüfusa yazım gününden daha önceki bir tarihte doğduğunu iddia etmemelidir.
- Yaş düzeltme davası açacak olan kişi hastane, doğumevi gibi bir kurumda doğmuş olmamalıdır. Keza bu kurumlarda tutulan kayıtlar kesindir.
- Daha önce yaş düzeltme yapılmış olmamalıdır, sadece bir defa bu değişiklikler için dava açılabilir.
Yaş Düzeltme Davaları Ne Şekilde Görülür?
- Kişinin nüfus kayıtları getirtilir. Aynı yaşta ikiz kardeşi olup olmadığı, ana babasının evlenme tarihi araştırılır.
- Yaşını düzeltirmek isteyen kişi duruşmada hazır bulundurulur. Dış görünüşü incelenir. Tam teşekküllü bir hastaneye sevk edilerek kemik yaşı “kemik radyoğrafisi” raporu alınır.
- Ayrıca takdiri delil olarak tanık da dinlenebilir.
- Dava bir avukat aracılığı ile açılıyorsa vekaletnamede mutlaka özel yetki ile görevlendirilmedir. Yaş düzeltme kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan genel vekaletname ile işlem yapılması mümkün değildir.
- Basit yargılama usulüne tabi olduğundan yazılı yargılama usulüne tabi olan davalardan daha kısa sürecektir. Mahkemenin iş yoğunluğu, duruşma günü verme ve delil toplanması durumları da dahil olmak üzere davanın süresi 1-3 ay kadar sürmektedir.
- Kişiler gerçek yaşlarını tanık beyanları, eski fotoğraflar, okul belgeleri başta olmak üzere her türlü ispat vasıtasıyla ispatlayabilirler. 25 yaşın altındaki kişiler tarafından açılan davalarda bazı hallerde Adli tıp Kurumundan kemik yaşına ilişkin rapor alınarak sonucu gidilmektedir. Ama bu yaştan büyük kişiler için kemik yaşı raporu sonuç vermemektedir.
